กิจการต้องมีความได้เปรียบในการแข่งขัน

ถ้าจะให้ดีกว่านั้น คือ กิจการที่ดีต้องไม่มีคู่แข่ง
วิธีการหนึ่งที่จะทำให้กิจการได้เปรียบมากที่สุด ก็คือ การไม่มีคู่แข่งหรือผูกขาดการแข่งขันไปเลย

ยิ่งรักษาสภาพความได้เปรียบที่ไม่มีคู่แข่งมากขึ้นเท่าไหร่ ก็จะทำให้กิจการอยู่ได้อย่างสบายมากขึ้น

การไม่มีคู่แข่ง เหมือนการขึ้นไปต่อยมวยอยู่คนเดียว ต่อยไม่เก่งก็ชนะ ต่อยเก่งก็ชนะ แข่งอยู่กับตัวเอง ยังไงก็ชนะ ใครอยากมาต่อยด้วยก็กันไว้ไม่ให้ขึ้นมา นี่คือ การผูกขาดชัยชนะและความได้เปรียบ

วันนี้ CP ซื้อ Tesco Lotus ด้วยราคา 3.38 แสนล้านบาท, ทำให้นึกถึงเรื่องนี้ขึ้นมา

กิจการทุกกิจการต้องการผูกขาด เพราะจะทำธุรกิจได้ง่าย และมีกำไรมากกว่าการมีคู่แข่ง แต่จะทำได้หรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับ ความสามารถของแต่ละกิจการ บางกิจการสามารถผูกขาดได้แค่ในซอย ในหมู่บ้าน ในพื้นที ในตำบล หรือ ในจังหวัด เท่านั้น

คำถาม คือ แล้วตอนนี้ CP ผูกขาดธุรกิจค้าปลีกหรือไม่?  ถ้ารวม 7-11, Makro, Lotus มียอดขายกว่า 7 แสนล้านต่อปี ซึ่งมากกว่า 70% ของห้างค้าปลีกทั้งหมดรวมกัน
ซึ่งถ้าพูดให้ง่ายก็คือ ทุกๆ 10 คนที่ต้องการซื้อของในห้างค้าปลีก มี 7 คน ต้องได้ซื้อของจากห้างของ CP

แต่เชื่อหรือไม่ว่าทุกกิจการที่ผูกขาดได้สำเร็จ จะไม่มีใครบอกว่าตัวเองผูกขาด
เช่น คุณผูกขาดคนเดียวในจังหวัด คุณก็จะบอกว่า คุณเป็น แค่ 1 ใน 77 ของประเทศเอง(มีที่อื่นอีกตั้ง 76 สาขา) แต่จริงๆ แล้วคนในจังหวัดต้องซื้อคุณคนเดียว เป็นต้น

ดังนั้นกรณี CP ถ้าคุณบอกว่า CP ผูกขาด 70% ห้างค้าปลีก , ก็อาจพูดได้ว่า จริงๆแล้วคิดเป็นเพียง 49% ของธุรกิจค้าปลีกในประเทศเอง (รวมร้านค้าส่ง-ค้าปลีกท้องถิ่นเข้ามาด้วย เป็นต้น)

ดังนั้นจะไม่มีใครยอมรับว่าตัวเองได้เปรียบและผูกขาด
แต่จากนี้ต่อไป คุณจะได้เห็นพลังของการผูกขาดกิจการมากขึ้นไปอีกเรื่อยๆ เช่น

1.ลูกค้าจะมีทางเลือกน้อยลงในการซื้อสินค้า (สินค้าอาจไม่ถูกแล้ว เพราะไม่มีคู่แข่ง)
2.ผู้ผลิตที่ส่งสินค้าให้ห้างจะถูกกดดันมากขึ้นอีก (อาจถูกกดราคาและถูกเอาเปรียบ หรือไม่ต้องส่ง)
3.ผู้ผลิตสินค้าจะมีอำนาจต่อรองต่ำลงมากเพราะช่องทางจำหน่ายเหลือน้อย (อาจบีบบังคับให้ขายไปยังร้าน     ท้องถิ่น หรือคู่แข่งแพงขึ้นหรือยากขึ้น )
4.คู่แข่งจะอยู่ยากมากขึ้นจากการบีบและกดดันจากความได้เปรียบ (เช่น ไม่ค่อยมีสินค้า , ขายถูกไม่ได้ )
5.คุณจะไม่เห็นคู่แข่งรายใหม่เข้ามาเปิดร้านแข่งขันอีกเลย (ใครมาก็สู้ไม่ได้)

และยิ่งเศรษฐกิจไม่ดีธุรกิจที่เสียเปรียบก็จะอยู่ได้ยากและเป็นโอกาสที่รายใหญ่จะเข้ามาผูกขาดมากยิ่งขึ้น ต่อไปธุรกิจใหญ่จะครอบครองส่วนแบ่งทั้งหมดในอนาคต

นี่เป็นเหตุผลที่ว่ากิจการที่ได้เปรียบจะได้เปรียบมากยิ่งขึ้น คนที่รวยจะรวยมากยิ่งขึ้น ส่วนคนที่เสียเปรียบก็จะเสียเปรียบมากขึ้นเรื่อยๆ

ดังนั้นกิจการจะอยู่รอดต้องสร้างความได้เปรียบขึ้นมา เมื่อไหร่ที่คุณสูญเสียความได้เปรียบนั่นหมายถึง การสูญเสียลูกค้า และธุรกิจได้ในอนาคต

ธวัชชัย บัววัฒน์   9/3/2563